ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ
Η Σταφίδα, τα Συμιακά, ο Συνοικισμός, τα «Ρώσικα» είναι γειτονιές που οικοδομούνται και κατοικούνται από τους νέους εποίκους που γεμίζουν τα εργοστάσια και μεγαλώνουν την Ελευσίνα. Η πόλη επεκτείνεται πάνω από τις γραμμές του τρένου και δυτικά, προς το στρατιωτικό αεροδρόμιο.
Η Άνω και η Κάτω Ελευσίνα δεν έχουν μόνο σαν διαχωριστική γραμμή το σιδηρόδρομο, αλλά και τις βασικές υποδομές που πλαισιώνουν μια πόλη. Στην Άνω πόλη και στα δυτικά, σε αντίθεση με την Κάτω Ελευσίνα, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '70 δεν υπάρχει νερό στα σπίτια ούτε άσφαλτος στους δρόμους.
Οι «ξένοι» της Ελευσίνας χτίζουν τα σπίτια και τις συνοικίες τους με τα ίδια τους τα χέρια, συλλογικά, συχνά κοντά στον τόπο εργασίας τους ή όπου μπορούν.
Η εγκατάσταση των πρώτων προσφύγων του 1922 στην αρχή είναι προσωρινή, στη συνέχεια αυθαίρετη, και από το 1924 συμβαίνει με έναν πιο οργανωμένο τρόπο, οδηγώντας στη δημιουργία του Συνοικισμού των Μικρασιατών ή αλλιώς Άνω Ελευσίνα.
Οι Πόντιοι που καταφτάνουν στην περιοχή τη δεκαετία του '60 φτιάχνουν μια καινούρια συνοικία κοντά στο στρατιωτικό αεροδρόμιο, στα δυτικά της Ελευσίνας.
Εργάτες και εργάτριες κατασκευάζουν παραπήγματα, δημιουργούν γειτονιές από τη μια μέρα στην άλλη και οι γειτονιές φτιάχνουν τον συνοικισμό των Ποντίων, γνωστό μέχρι και σήμερα ως τα «Ρώσικα».
Στην Ελευσίνα, λοιπόν, καταφτάνουν λογής λογής ξένοι και ξένες σε διαφορετικές φάσεις. Η συνύπαρξη στην πόλη είναι μια ιστορία διαρκούς διαπραγμάτευσης.
Ο Συνοικισμός των Μικρασιατών και ο Αρβανίτικος πληθυσμός της Κάτω Ελευσίνας «συναντιούνται» γύρω από ιστορίες τριβής αλλά και συνύπαρξης. Ανάλογες ιστορίες αποδοχής, απόρριψης, περιχαράκωσης ή αλληλοκατανόησης έχουν να πουν όσοι και όσες έρχονται από άλλες περιοχές της Ελλάδας και βρίσκουν ήδη εγκατεστημένους Αρβανίτες και παλιούς πρόσφυγες από άλλες περιοχές.
Η συμβίωση δεν είναι πάντα αρμονική. Υπάρχουν στιγμές που ο λόγος για τον ξένο είναι σκληρός, υπάρχουν ωστόσο και στιγμές που η καθημερινότητα στη γειτονιά και το εργοστάσιο είναι γεμάτη συμπόνια και αλληλεγγύη.
Στην Ελευσίνα έρχονται τα εργοστάσια και οι άνθρωποι, και φτιάχνουν μια πόλη.
Ο αστικός και οικιστικός ιστός της αναπτύσσεται αρχικά σε πλήρη εξάρτηση με τις βιομηχανίες και στη συνέχεια με τρόπο που καλύπτει τις καινούριες ανάγκες στέγασης.
Η ιστορία της Ελευσίνας είναι μια ιστορία για το πώς δημιουργείται μια πόλη και ταυτόχρονα μια ιστορία για το πώς δημιουργούνται ζωή και κουλτούρα γύρω από την βιομηχανία.